Na lekken nieuwe nota in federale formatie roept ABVV op tot “massamanifestatie”.

De gelekte hervormingsnota van formateur Bart De Wever (N-VA) leidt meteen tot protest. Na de betoging van vorige week zijn de reacties opnieuw een voorproefje van de hevige tegenwind die vooral Vooruit te wachten staat als de partij in deze federale regering stapt. De socialistische vakbond kondigt forse maatregelen aan.

De gelekte hervormingsnota van formateur Bart De Wever (N-VA) leidt meteen tot protest. Na de betoging van vorige week zijn de reacties opnieuw een voorproefje van de hevige tegenwind die vooral Vooruit te wachten staat als de partij in deze federale regering stapt. De socialistische vakbond kondigt forse maatregelen aan.

“Dit menu is zuur, het is onverteerbaar voor ons”, zo reageert Bert Engelaar, algemeen secretaris van ABVV, op de gelekte versie van de ‘hervormingsnota’ van formateur Bart De Wever (N-VA). Engelaar is “teleurgesteld en verontwaardigd” na wat hij gelezen heeft. Het gelekte document is het finale socio-economische buffet dat De Wever vorige week vrijdag al aan de onderhandelaars, de MR, Les Engagés, CD&V en Vooruit, presenteerde. Meteen roept Engelaar op tot een “massamanifestatie” op 13 februari. “De verontwaardiging bij de mensen is te groot, nu pas sijpelt het bij veel mensen binnen. Bij de vorige betoging was er al spontaan veel volk op de been, maar nu gaan we er echt op inzetten, we roepen iedereen op om te komen. Er zullen hete maanden volgen.” Engelaar heeft het ook over 24 urenstakingen “als het buffet zo blijft”.

Hij is niet te spreken over de flexibilisering op het gebied van werk. “De hardwerkende Vlaming moet meer overuren kloppen – een werkdag loopt nu officieel van 6 uur ’s morgens tot middernacht. De werknemer moet zich via allerlei stelsels steeds flexibeler opstellen. Hij moet steeds wendbaarder zijn, maar wat met de werkbaarheid?” Engelaar vraagt zich bovendien af “hoe al die maatregelen extra besparingen gaan opleveren voor de overheid”.

Nadat de nota vorige week vrijdag aan alle partijvoorzitters voorgesteld werd, groeide de moedeloosheid bij de christendemocraten en de socialisten, ondanks tegemoetkomingen. Nu wordt het duidelijk waarom dit menu zo moeilijk ligt voor Conner Rousseau en zijn troepen. Meteen na het lekken van de nota komt aan de linkerkant van het politieke spectrum forse tegenwind opzetten. Engelaar, die zelf zetelt in het partijbestuur van Vooruit, wil geen uitspraken doen over de partij. “De keuze is aan hen, maar ze weten dat ik dit onverteerbaar vind.”

Ook het ACV roept, bij monde van voorzitter Ann Vermorgen, “de centrumlinkse partijen in de formatie op om de onevenwichtige teksten stevig bij te sturen”. “Anders gaan er grote sociale malheuren gebeuren”, stelt ze. Volgens haar is er weinig veranderd ten opzichte van de vorige nota’s, ondanks het protest op straat. “We stellen nog altijd vast dat de werkende mensen het gelag betalen via ingrepen in de index, het behoud van de loonnormwet, de opgedreven en goedkopere flexibiliteit en zware besparingen in de pensioenen en de ziekte- en werkloosheidsverzekering.”

Kruimels
PS-voorzitter Paul Magnette was er woensdagavond als de kippen bij om de nota af te branden. Opvallend is dat hij zijn zusterpartij ontzag door zijn pijlen te richten op de Franstalige partijen aan tafel. “Nog nooit in de geschiedenis van België hebben we zo’n kloof gezien tussen de verkiezingsbeloften van de MR en Les Engagés en de realiteit van het voorgestelde beleid”, postte hij nog voor 20 uur op X. “Salarissen? Kruimels over drie jaar. Gezondheidszorg? Twee miljard besparingen! De stabiliteit van België? Een netto-overdracht van twee miljard naar de gewesten! Pensioenen? Boetes in overvloed, vooral voor vrouwen. En dat alles met een begroting die op zand gebouwd is. Het is zo stuitend dat het moeilijk te geloven is.”

Groen-voorzitter Bart Dhondt stelt bij Belga dat “de plannen de meest kwetsbaren in onze samenleving treffen en de grootste vervuilers en rijksten opnieuw quasi ongemoeid laten”. “Wie het moeilijk heeft, wordt nog meer in de miserie geduwd. Ik begrijp dus volledig dat deze wijn niet te drinken is voor socialisten en christendemocraten.”

De kritiek komt niet alleen van links. De Vlaamse liberalen zien te weinig hervormingen en te veel nieuwe belastingen, terwijl volgens de groenen de meest kwetsbaren het gelag betalen. Open VLD-voorzitster Eva De Bleeker ziet onder linkse druk een hoop nieuwe belastingen opduiken voor wie werkt, spaart en onderneemt. Ze vindt de zogenaamde solidariteitsbijdrage “een weinig subtiele marketingterm waaronder een grote lastenverhoging schuilt”. De nieuwe belasting van 5 procent “voor burgers die willen beleggen, investeren en ondernemen in ons land” treft volgens haar vooral de hardwerkende gewone Belg.

De Vlaamse werkgeversorganisatie Voka blijft discreet. “We hebben een hervormingsregering nodig die de economie voorop plaatst”, zegt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens in een korte reactie. “Op onderhandelingsnota’s reageren we niet. Het is wachten op een finaal akkoord.”

(Uit "De Standaard" van 24 januari 2025)